Canh và đỡ đẻ cho chó tại nhà là một trải nghiệm vừa thú vị vừa thách thức cho bất kỳ chủ nuôi nào. Bạn sẽ được chứng kiến quá trình sinh sản của loài vật bạn yêu quý, và cũng sẽ có cơ hội chăm sóc cho những chú cún con đáng yêu. Tuy nhiên, trước tiên, chó cái phải được phối giống (xem thêm DỊCH VỤ PHỐI GIỐNG PHỐC SÓC), sau đó mang thai và mới tới quá trình đẻ. Và để canh và đỡ đẻ cho chó tại nhà một cách an toàn và hiệu quả, bạn cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng và có kiến thức cơ bản về sinh lý và sức khỏe của chó. Trong bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn bạn các bước cần làm để canh và đỡ đẻ cho chó tại nhà.
Bước 1: Chuẩn bị trước khi chó sinh đẻ
- Khi bạn biết chó của bạn mang thai, bạn nên đưa nó đi khám bác sĩ thú y để kiểm tra sức khỏe và xác định thời gian dự sinh. Thời gian mang thai của chó thường là từ 58 đến 68 ngày, tùy thuộc vào giống chó và số lượng thai nhi.
- Bạn nên cung cấp cho chó của bạn một chế độ ăn uống cân bằng và giàu dinh dưỡng, để nó có đủ sức khỏe để sinh con. Bạn có thể tăng lượng thức ăn cho chó từ 25% đến 50% trong suốt thời gian mang thai, và chọn loại thức ăn dành cho chó mẹ hoặc chó con.
- Bạn nên giữ cho chó của bạn được vận động nhẹ nhàng và thoải mái, nhưng tránh cho nó những hoạt động quá sức hoặc nguy hiểm. Bạn cũng nên hạn chế tiếp xúc của chó với những con vật khác hoặc những người lạ, để tránh gây stress hoặc nhiễm trùng cho nó.
- Bạn nên chuẩn bị một nơi sinh cho chó của bạn, một nơi yên tĩnh, sạch sẽ, thoáng mát và có đủ không gian cho chó và các con của nó. Bạn có thể dùng một chiếc hộp lớn, một cái giường hay một cái chuồng làm nơi sinh cho chó. Bạn nên lót một tấm khăn hay một miếng bìa vào đáy để hút máu và dịch âm đạo của chó khi sinh. Bạn cũng nên để một số vật dụng cần thiết gần nơi sinh, như kéo, chỉ, găng tay, khăn giấy, máy hâm sữa, máy đo nhiệt độ và điện thoại liên lạc.
Bước 2: Theo dõi các dấu hiệu của chó khi sắp sinh, sắp đẻ
- Khi chó của bạn sắp sinh, bạn sẽ nhận thấy một số dấu hiệu bên ngoài và bên trong của nó. Các dấu hiệu bên ngoài có thể là chó bắt đầu ăn ít hơn, nôn mửa, thở nhanh, run rẩy, liếm âm đạo, tìm chỗ ẩn náu hoặc quấn quýt bên bạn. Các dấu hiệu bên trong có thể là nhiệt độ cơ thể của chó giảm xuống dưới 37.8 độ C, nhịp tim của chó tăng lên trên 180 lần/phút, hoặc bạn có thể cảm nhận được sự co thắt của tử cung của chó qua bụng.
- Khi bạn nhận thấy các dấu hiệu trên, bạn nên đưa chó của bạn đến nơi sinh mà bạn đã chuẩn bị, và để cho nó thư giãn và thoải mái. Bạn nên theo dõi chó của bạn từ xa, và không can thiệp quá nhiều vào quá trình sinh, trừ khi có vấn đề xảy ra. Bạn cũng nên sẵn sàng gọi bác sĩ thú y nếu cần thiết.
- Đặc biệt lưu ý, nếu CHÓ CÁI KHUNG CHẬU QUÁ HẸP, SIZE NHỎ HOẶC CÓ TIỀN SỬ ĐẺ MỔ (CHA MẸ ĐẺ MỔ), bạn nên sẵn sàng liên hệ thú y. Ở đây mình chia sẻ cho các bạn một bác sỹ MỔ ĐẺ tại nhà mà Bánh Bò Pom đã gắn bó hơn 5 năm, tay nghề tốt và rất có tâm. Bác sỹ Nhân Ngô: 0935448711. BẠN NÊN CHỦ ĐỘNG LIÊN HỆ TRƯỚC 1-2 NGÀY DỰ SANH CỦA BÉ NHÀ MÌNH.
Bước 3: Đỡ đẻ cho chó khi sinh
- Quá trình sinh của chó thường kéo dài từ 2 đến 12 giờ, tùy thuộc vào số lượng thai nhi và kích thước của chúng. Chó sẽ có những cơn co thắt tử cung để đẩy thai nhi ra ngoài qua âm đạo. Mỗi cơn co thắt có thể kéo dài từ 10 đến 30 giây, và có khoảng cách từ 5 đến 30 phút giữa các cơn. Khi thai nhi được đẩy ra, bạn sẽ thấy một túi niêm mạc bọc quanh nó, gọi là túi ối.
- Khi chó sinh con đầu tiên, bạn nên để cho chó tự làm việc. Chó sẽ cắn rách túi ối và dây rốn của con, và liếm con để làm sạch và kích thích hô hấp. Nếu chó không làm được điều này trong vòng 2 phút sau khi sinh con, bạn cần phải can thiệp. Bạn cần mặc găng tay sạch, nhẹ nhàng kéo túi ối ra khỏi con, và lau sạch mũi và miệng của con bằng khăn giấy. Bạn cũng cần cắt dây rốn của con bằng kéo đã khử trùng, cách khoảng 2.5 cm so với bụng của con, và buộc lại bằng chỉ.
- Sau khi sinh xong một con, chó sẽ tiếp tục sinh các con tiếp theo. Bạn nên để cho chó tự làm việc với các con sau, trừ khi có vấn đề xảy ra. Bạn cũng nên để cho các con bú sữa mẹ ngay sau khi sinh, để giúp cho quá trình sinh diễn ra thuận lợi hơn. Bạn có thể hỗ trợ chó bằng cách xoa bụng của nó nhẹ nhàng để kích thích co tử cung.
Khi chó mẹ xuất hiện các cơn đau co thắt tử cung có nghĩa là chó sắp sinh con. Bạn hãy dẫn chó vào khu vực ổ đẻ và giám sát chó từ xa. Các dấu hiệu dễ nhận biết nhất:
- Cào ổ (2-24 tiếng trước thời điển đẻ),
- Bỏ ăn (trước thời điểm đẻ 1-3 ngày),
- Ỉa xón, đi phân lắt nhắt (2-10 tiếng trước thời điểm đẻ),
- Chảy dịch âm vật (2-12 tiếng trước thời điểm đẻ),
- Cụp đuôi, co người, rặn (30 phút – 2 tiếng trước thời điểm đẻ).
Quá trình đỡ đẻ cho chó có thể có những cơn co giãn tử cung kèm theo cơn đau. Chó mẹ thở hổn hển, sau đó rất nhanh, hậu môn và bộ phận sinh dục to ra. Đây là điều bình thường vẫn xảy ra nên đừng quá lo lắng.
Đỡ đẻ cho chó từng bước chi tiết
Sau khi đau đẻ một thời gian, bạn sẽ thấy chó mẹ rặn ra các bọc màng ối như quả bóng, trong bọc đó có chứa chó con. Lúc này, bạn cần làm theo các bước sau:
- Nếu nghi ngờ chó mẹ gặp khó khăn trong việc đẻ, bạn có thể tiêm oxytoxine cho chó để kích thích co thắt tử cung. Oxytoxine là thuốc hỗ trợ đỡ đẻ cho chó, nhưng bạn phải tuân theo liều lượng theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc nhà sản xuất.
- Vuốt nhẹ từ trên bụng xuống theo cơn rặn của chó mẹ. Nghĩa là khi chó mẹ rặn, bạn cũng đồng thời vuốt nhẹ từ trên bụng xuống đến dưới. Điều này sẽ giúp chó mẹ cảm thấy thoải mái hơn và đẩy chó con ra nhanh hơn.
- Khi bạn thấy đầu chó con ló một nửa ra ngoài, bạn dùng tay nhẹ nhàng kéo bọc thai ra, kéo theo cơn rặn của chó mẹ. Nghĩa là, khi chó mẹ rặn, bạn cũng đồng thời kéo nhẹ bào thai ra. Bạn nên hết sức nhẹ nhàng, tránh bóp hay ghì kéo quá mạnh. Nếu là lần đầu, chắc chắn bạn sẽ có chút lo sợ. Nhưng hãy thật bình tĩnh và luôn ghi nhớ, hãy thật nhẹ nhàng và kéo đồng thời theo cơn rặn của chó mẹ.
- Sau khi đã kéo bào thai ra thành công, bạn cần nhanh chóng xé bọc ối. Nếu xé tay khó khăn, bạn có thể dùng kéo bấm thủng một lỗ rồi xé bọc. Nhớ lưu ý cẩn thận coi chừng trúng chó con nha. Nếu để bọc ối quá lâu, chó con có thể bị ngạt thở và tử vong.
- Sau khi xé bọc ối xong, bạn dùng pen kẹp dây rốn lại, pen kẹp cách rốn chó con 1cm. Tiếp đó, bạn dùng kéo cắt phần dây rốn phía bên ngoài pen kẹp đi. Lúc này pen kẹp vẫn còn kẹp ở dây rốn chó con nha. Nếu không có pen kẹp, bạn có thể dùng chỉ buộc dây rốn lại rồi cắt.
- Sau khi cắt dây rốn xong, bạn liếm sạch máu và dịch âm tính trên người chó con hoặc lau khô với khăn sạch. Điều này sẽ giúp kích thích hô hấp và tuần hoàn máu cho chó con. Bạn cũng có thể xoa bóp nhẹ ngực và bụng của chó con để giúp các bé khóc to và thoát khỏi các dịch tiết trong phổi.
- Sau khi lau khô cho chó con, bạn để các bé bú mẹ ngay sau khi sinh. Việc này sẽ giúp các bé được bổ sung dinh dưỡng và kháng thể từ sữa mẹ, đồng thời cũng kích thích tử cung của chó mẹ co lại và giảm nguy cơ xuất huyết sau sinh.
Bước 4: Chăm sóc cho chó và các con sau khi sinh
- Sau khi sinh xong tất cả các con, chó sẽ tiết ra một lượng máu và dịch âm đạo trong vòng vài ngày. Bạn nên lau sạch âm đạo của chó bằng khăn giấy mỗi ngày, và thay đổi lớp lót của nơi sinh. Bạn cũng nên kiểm tra âm đạo của chó để xem có dấu hiệu nhiễm trùng hay không, như mùi hôi, màu đỏ, sưng tấy hay đau nhức. Nếu có, bạn nên đưa chó đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Bạn nên cho chó của bạn ăn uống đầy đủ và nhiều nước, để nó có đủ sữa cho các con và phục hồi sức khỏe. Bạn có thể cho chó ăn từ 2 đến 4 lần một ngày, và tăng lượng thức ăn từ 50% đến 100% so với bình thường. Bạn cũng nên cho chó uống nhiều nước sạch, và để cho nó dễ dàng tiếp cận với nước.
- Bạn nên để cho chó và các con được nghỉ ngơi và ấm áp trong nơi sinh. Bạn không nên di chuyển chó hay các con trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi sinh, trừ khi có sự cho phép của bác sĩ thú y. Bạn cũng không nên để những con vật khác hoặc những người lạ tiếp xúc với chó hay các con, để tránh gây stress hoặc nhiễm trùng cho chúng.
- Bạn nên kiểm tra sức khỏe của các con mỗi ngày, để xem có dấu hiệu bất thường hay không, như biếng ăn, yếu ớt, khó thở, sốt, tiêu chảy hay ói mửa. Nếu có, bạn nên đưa con đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức. Bạn cũng nên cân nặng của các con mỗi ngày, để xem có sự tăng trưởng hay không. Nếu không, bạn có thể phải bổ sung sữa cho con bằng máy hâm sữa hoặc bình sữa.
- Bạn nên giúp chó vệ sinh các con một cách tự nhiên. Chó sẽ liếm các con để làm sạch và kích thích hô hấp và tiêu hóa. Bạn không nên lau hay tắm các con trong vòng 3 tuần đầu tiên sau khi sinh, trừ khi có chỉ dẫn của bác sĩ thú y. Bạn cũng không nên cắt móng hay tai của các con trong thời gian này, để tránh gây tổn thương hoặc nhiễm trùng cho chúng.
Tổng kết về việc canh chó đẻ tại nhà
Canh và đỡ đẻ cho chó tại nhà là một công việc vừa vui vừa khó khăn. Bạn cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng và có kiến thức cơ bản để làm việc này một cách an toàn và hiệu quả. Bạn cũng cần phải chăm sóc cho chó và các con sau khi sinh, để đảm bảo sức khỏe và hạnh phúc của chúng. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay vấn đề gì, bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y để được tư vấn và hỗ trợ. Chúc bạn và chó của bạn một quá trình sinh con thành công và vui vẻ.